Hamilelik, bir kadının hayatındaki en özel ve heyecan verici dönemlerden biridir. Bu neden ile birçok anne adayı hamilelik döneminde diş sağlığına özel bir önem göstermelidir. Bu dönemde karşınıza çıkacak sürpriz ağız sağlığı problemleri anne adayı ve bebek için risktir.
Gebelik sürecinde diş sağlığı ile hamilelik arasında çift yönlü bir ilişki vardır. Ortalama 9 ay boyunca değişen hormonlar diş sağlığını etkilerken, diş sağlığının bozuk olması ya da diş sağlığına gereken özeni göstermemek hamileliği olumsuz yönde etkiler.
Hamilelik ve Diş Sağlığı için Kilit Nokta: Değişen Hormonlar
Hamilelik, vücutta bir dizi hormonal değişikliğe yol açar. Özellikle progesteron ve östrojen gibi hormonlar, diş etlerinde kan dolaşımını artırarak diş hassasiyetine sebep olur. Bu hormonal değişikliklerin gebelik gingivitisi adı verilen dişeti iltihabına yol açması mümkündür. Dişeti iltihabı, diş etlerinin şişmesi, kızarması veya kanaması gibi belirtilerle kendini gösterir. Gebelik gingivitisi, dişeti sağlığını olumsuz etkiler. Ayrıca dişeti dokusu bu dönemde iltihaba çok daha fazla duyarlıdır. Bu dönemde oluşacak bir iltihaba çok daha yüksek yanıt verebilmektedir. Dişeti büyümeleri veya kanamaya yatkınlık sık görülen durumlardır.
Diş Problemleri Hamilelik Sürecini Olumsuz Yönde Etkiliyor!
Hamilelik süreci 3 aylık üç dönemden oluşur ve bu dönemlere trimester denir. Birinci trimester bebeğin organ gelişiminin önemli bir kısmının gerçekleştiği çok kritik öneme sahip bir süreçtir. Bu süreçte anne adayının beslenme ve ilaç kullanımı yönünden çok dikkatli olması gerekmektedir. Bu dönemde zorunlu olmadıkça rutin kontrol ve diş taşı temizlikleri dışındaki dental işlemler tehlikeli olabilir. Bu sebeple bahsettiğimiz işlemler dışında kalan işlemlerin yapılmasını doktorlar önermemektedir.
İkinci trimester bebeğin stabil bir gelişme ve büyüme gösterdiği dönemdir. bu dönem diğer iki trimestere göre göreceli olarak daha güvenlidir. Gerekli dental işlemler için hamilelikte güvenli ilaçlardan yardım alınır.
Üçüncü trimester ise doğuma yakın hassas bir dönemdir. Bu dönemde vücutta oluşan iltihabi herhangi bir durum hormonal dengede bozulma ile erken doğumu tetikleyebilmektedir. Erken doğum ile düşük doğum ağırlıklı bebeklerin dünyaya gelmesi gelişimsel problemleri ve daha acısı yenidoğan ölümlerinin en önemli sebeplerindendir. Toplumda şeker hastalığı ile birlikte en sık görülen iltihabi hastalık olan dişeti hastalığı hamilelik sürecinde riskleri artırmaktadır. Çünkü dişeti hastalığına neden olan bakterilerin erken doğum ile ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Araştırmalar, hamilelik döneminde ağız sağlığına özen gösteren kadınların, erken doğum riskinin düşük olduğunu göstermektedir. Bu nedenle kötü bir ağız hijyeni ve dişeti hastalıkları hamilelik sürecinde yüksek riskler taşımaktadır.
Tüm bu riskler göz önünde tutulduğunda hamilelik sürecinde kişisel ağız bakımının mükemmel olması gerekir. Vücutta gerçekleşen değişimlere bağlı olarak plak birikimine veya iltihaba karşı gelişecek yanıt hamile olmayan bireylere göre farklılık göstererek daha yoğun olacaktır.
Tüp Bebek Tedavisi Açısından Hamilelik ve Diş Sağlığı İlişkisi
Tüp bebek tedavisi doğal gebelik süreçlerinde bazı problemler yaşayan kişilerin başvurduğu çok hassas ve özen gerektiren bir süreçtir. Vücutta ortaya çıkan veya var olan iltihabi durumlar tüp bebek tedavisinin başarısını etkileyebilmektedir. Dişeti hastalıkları ve diş çürükleri ağız içerisinde bakteri sayısının artışı ve enfeksiyon oluşumu ile ilişkilidir. Vücutta buna benzer durumlarda, bağışıklık hücreleri savunmaya geçerek yabancı cisimlere karşı savaş açarlar. Sonuçta tüp bebek tedavisi sırasında anne adayının rahmine yerleşitirilen embriyonun sağlıklı bir şekilde rahim duvarına tutunamama riski artabilmektedir.
Tüp bebek tedavi süreci başlamadan önce diş hekimi muayenesi yoluyla ağızdaki problemlerin tespit edilerek gerekli tedavilerin yapılması önerilmektedir. Bu sayede ağız sağlığı kaynaklı başarısızlık riskinin en aza indirilmesi amaçlanır. Ayrıca hamilelik süreci başladıktan sonra ortaya çıkabilecek diş ve dişeti problemlerinin tedavileri, doğum öncesi riskli olacağından hamilelikten önce çözülmesi büyük önem taşır.
Hamilelikte Ağız Sağlığıma Nasıl Dikkat Etmeliyim?
1. Düzenli Diş Kontrolleri: Hamilelik döneminde düzenli diş kontrolü yapılmalı ve diş hekimi önerilerine uyulmalıdır. Çünkü diş hekiminiz, gebelik gingivitis gibi sorunları erken teşhis ederek gerekli tedavi önlemlerini alacaktır. Hamilelikte diş etlerindeki hassasiyeti azaltmak için diş hekiminizin önerilerine önem vermelisiniz. Ayrıca hamilelikte herhangi bir dental problem fark edildiğinde hemen bir diş hekimine başvurulmalıdır. Erken müdahale, sorunların daha hızlı ve etkili bir şekilde çözülmesini sağlar.
2. Sağlıklı Beslenme: Sağlıklı ve dengeli bir diyet hem anne hem de bebeğin sağlığı için önemlidir. Kalsiyum ve C vitamini gibi besinler diş sağlığı ve bebeğin gelişimi için önemli rol oynar.
3. Ağız Hijyeni: Diş fırçalama, diş ipi kullanma ve gargara yapma gibi temel ağız hijyenine özen gösterilmelidir. Özellikle gece yatmadan önce ağız hijyenine dikkat edilmelidir. Diş hekiminizin ağız hijyeni ile ilgili tüm önerilerine uymak bu süreçte sağlıklı bir ilerleme sağlayacaktır.
Tüm bu bilgiler ışığında, hamilelik öncesi diş hekimi muayenesi ve ideal ağız sağlığının sağlanması önemlidir. Unutmayın, hamilelik döneminde ağız sağlığına sadece anne adayı için değil bebek içinde önem vermeliyiz.
Sağlıklı bir gülümseme ile bebeğinizi kucağınıza almanız dileğiyle.
Kaynakça
Düşük Doğum Ağırlıklı Ve Erken Doğan Çocuklarda Ağız Diş Sağlığı