ENDO BLEACHİNG (DEVİTAL DİŞLERDE BEYAZLATMA)

Ön dişlerin estetiği gün geçtikçe daha önemsenir hale geldi. Bu nedenle bir dişin renginin sarı olması hastalarımız için oldukça can sıkıcıdır. Genellikle ön taraftaki dişlerde travmaya bağlı olarak yani bir çarpmaya, kazaya bağlı olarak ön dişlerde bir kırılma ya da çürük nedeniyle kanal tedavisi ihtiyacı olduğunda kanal tedavisi esnasında kullanılan kanal tedavisi malzemesinin veya dişin içindeki kanamanın zaman içinde dişin rengini mor – sarı renkte boyamasına neden olmaktadır. Bu aslında dişin iç yüzeyinin yapısından kaynaklanmaktadır. Yani bir şekilde moraran ya da sararan dişin iç yapısındaki kanamanın oluşturduğu mor etki ya da sarı etki aynı şekilde bir beyazlatma yöntemiyle açılabilmektedir. Burada en önemli unsur travma sonrasında dişin kanal tedavisi olup olmamasıdır. Eğer dişte herhangi bir kanal tedavisi yoksa ve bu mor renkteyse öncelikle dişe kanal tedavisi yapmak gerekir. İyi yapılmış tam kök ucuna doğru dolmuş bir dişin kanalından sonra dişin içerisinde bir beyazlatma işlemi yapmakta herhangi bir sakınca yoktur.

Gün içerisinde yapacağımız beyazlatma işlemi için kanal tedavisinin iyi bir şekilde yapılıp tam anlamıyla dişin kökünü tıkaması bir esastır. Bunun sonrasında diş hekimi sizin dişinizin alt dişle olan kapanışına bakar ve bu kapanışla ilgili herhangi bir sorunun dişinizde bir çatlağın kırığın olup olmadığının bir tespitini yapması gerekir. Dişte herhangi bir çatlak kırık varsa dişte koruyucu önlemler alarak bu durumu düzeltebilir.

RENKLENME SEBEPLERİ NELERDİR?

HASTA İLE İLGİLİ NEDENLER NELERDİR?

• Dişin canlı kısmının ölmesi
• İntrapulpal hemoraji
• Dişin içerisinde yani dentin tabakasının içerisinde hiperkalsifikasyon
• Yaşla ortaya çıkan dişin canlılığının yitirilmesi ile oluşan sararmalar
• Gelişen defektler
• Kullanılan kanal patına karşı bir renklenme
• Hastamızın sistemik rahatsızlıkları dişlerin renklenmelerine sebep olur.

DİŞİN CANLI KISMININ ÖLMESİ (PULPA NEKROZU)

Dişin içerisinde bakterilerin ya da mekanik yolla dişe bir çarpmanın ve kırılmanın olmasının ya da kimyasal bir irritasyonla dişin pulpasının nekrozuna neden olabilir. Ve doku yıkım ürünleri ortaya çıkar. Bu doku artıkları dişin içerisinde dentin dediğimiz yumuşak alanın içerisinde küçük tüpçüklerin içerisine yerleşerek dişin dokusunda renk değişikliğine sebep olur. Renklenmenin derecesine göre pulpanın ne kadar süredir ölü olduğunu da tahmin etmek mümkündür. Süre uzadıkça renklenme daha da şiddetlenir ve koyu bir hale gelir hatta dişin köküne doğru devam eder.

PULPA İÇİ KANAMA

Dişin içerisinde bir travma sonucunda kanama olduğunda bu kanama dişin içerisine yayılarak yine aynı şekilde dentin dediğimiz tabakanın tüpçüklerinin içerisine girerek renklenmeye veya morarmaya neden olur. Eğer pulpa cansız ise renklenme kalıcıdır ve genellikle ta köke kadar ulaşır. Eğer pulpa iyileşirse diş normal rengine geri dönebilir. İyileşmediği durumlarda mutlaka dişin içerisinde kokuşmuş bir tabaka vardır ve kanal tedavisi yapmak gerekir.

DENTİN HİPERKALSİFİKASYONU

Dentinin iç kısmında kalsifiye yapının artmasıdır. Diş bir çarpma ve yaralama sonucunda pulpa odası kök kanalları aşırı derecede dentin tabakasıyla dolar. Diş şeffaf bir organ olduğu için dişin içerisindeki bu alanın renginin sarılığı diğer dişlerden farklı olarak yansır ve diş mat ve sarı bir hal alır.

YAŞLA DİŞİN İÇİNİN RENKLENMESİ

Dişte yaşla birlikte minenin incelmesi ve bunun altında olan dentin tabakanın açığa çıkmasına ve dişin daha sarı daha mat bir görüntüye kavuşmasına neden olur. Diş fizyolojik olarak renk değişimi yaşar ve koyu bir renk alır. Mine üzerindeki çatlaklar diğer değişikler nedeniyle yaşlı hastalarda bu alan amber rengine varan bir şekilde renk değişikliği yapar.

DİŞİN GELİŞİMSEL DEFEKTLERİ

Dişin mine yapısı ve onun altındaki dentin oluşumunun defekte ve renklenmelerine sebep olur. Mine oluşum defektleri; mine oluşumunda defektler hiperkalsifik ya da hipoplastiktir. Yani mine hiperkalsifikasyonu beyaz veya kahverengi belirli bir alandır ve yaygın olarak etkilenmiş kronun fasiyal yüzeyinde bulunur. Hem kahverengi spotlar bazen de beyaz spotlar olur. Bunlar küçük aşınmış alanlardır. Mine hipoplazisinin yani minenin içerisindeki beyaz ya da kahverengi renkte renklenmeler minenin hipokalsifikasyonundan ayıran unsur minenin defektli ve porözlü oluşudur. Ve bu zaman zaman dişin kuruyarak ya da su alarak ya da gıda artıklarından boyanarak renk değiştirmesine neden olur.

SİSTEMİK HASTALIKLAR

Kişinin genel sağlığını etkileyen sistemik hastalıklarda dişlerde renklenmeler görülür. Kullanılan ilaçlara bağlı olarakta dişin iç yapısında özellikle tetrasiklin grubu antibiyotikler dişin iç yapısında kahverengi sarımtırak renklenmelere neden olurlar. Bu tip renklenmelerde özellikle tetrasiklin renklenmelerde tetrasiklin kullanımına bağlı olarak ve zamana bağlı olarak renklenmeler kahverengi, sarı hatta griye bakan renklerde ortaya çıkarlar.

DİŞ HEKİMİ İLE İLGİLİ NEDENLER NELERDİR?

Dişin renklenmesi özellikle dişin iç kısmının renklenmesinde diş hekimliği uygulamaları ile de meydana gelebilir. Bunlar kanal tedavisi esnasında;

• Pulpa dokusunun artıkları
• Kanal içindeki bulunan ilaçlar
• Kanal dolgu materyalleri
• Amalgamlar
• Kompozitler
• Dişin içerisine koyulan pinler postlardır.

Endodontik tedaviyi takip olarak oluşan renklenmelerde pulpa dokusunun artıkları dişin içini renklendirirler ve dişte kalıcı bir renk değişimine neden olurlar.

Endo bleachingde kanal içinde bu kokuşmaya dişin içindeki renklenmeye neden unsurlar uzaklaştırıldıktan iyi ideal bir kanal tedavisi yapıldıktan sonra dişin içerisine lazer destekli ya da lazer destekli olmadan ilaç yerleştirilir. Bazen bir bazen iki seans kadar bu dişin iç kısmındaki renklenmelerin çözülmesi için ilaç uygulaması yapılır. Bazen de ısı kaynakları kullanılır. Genel tün dişlerin renkli olduğu durumlarda özel bir beyazlatma yöntemi ile hem bütün dişler hem de oradaki tek dişin renginin açılması sağlanır.

BEYAZLATMA İŞLEMİ BAŞARISIZ OLUR MU?

Beyazlatma işlemi nadir vakalarda dirençli olan vakalarda tekrar renklenebilir. Ama ideal bir şekilde kapatılan örtülen ve temizlenen bir pulpa odasındaki beyazlatma işleminde herhangi bir renk değişimi olmaz. Renk değişimi uzun yıllar beyazlamış şekilde devam eder.

BEYAZLATMADA KULLANILAN MATERYALLER NELERDİR?

Genellikle bunun için hidrojen peroksit kullanılır. Ya da sodyum perborat kullanılır. Bazen de tamamen firmalar tarafından üretilmiş bu işlem için geliştirilmiş materyallerde kullanılabilir.